Νutri-Score: H διατροφική ετικέτα του αύριο

Το Nutri-Score είναι μία νέα διατροφική ετικέτα που μετατρέπει τη θρεπτική αξία των προϊόντων σε έναν απλό κωδικό που αποτελείται από 5 γράμματα, το καθένα με το δικό του χρώμα. Κάθε προϊόν βαθμολογείται με βάση έναν επιστημονικό αλγόριθμο. Αυτή η φόρμουλα λαμβάνει υπόψη τα θρεπτικά συστατικά που πρέπει να αποφεύγετε (ενεργειακή αξία και ποσότητα σακχάρων, κορεσμένων λιπαρών και αλατιού) και τα θετικά (την ποσότητα των φυτικών ινών, πρωτεΐνης, φρούτων, λαχανικών και ξηρών καρπών, κραμβέλαιο, καρυδέλαιο και ελαιόλαδο).

Το Nutri-Score, επίσης γνωστό και ως 5-Colour Nutrition label ή 5-CNL, είναι ένα σύστημα διατροφικής αξιολόγησης που επιλέχθηκε από τη γαλλική κυβέρνηση τον Μάρτιο του 2017 για να εμφανίζεται στα τρόφιμα, αφού συγκρίθηκε με πολλές ετικέτες που προτείνονται από τη βιομηχανία ή από πωλητές λιανικής. Βασίζεται στον υπολογισμό ενός συστήματος χαρακτηρισμού θρεπτικών στοιχείων που προέρχεται από το σύστημα προσδιορισμού θρεπτικών χαρακτηριστικών του Οργανισμού Προτύπων Τροφίμων του Ηνωμένου Βασιλείου (βαθμολογία FSA).

Έχει, επίσης, υιοθετηθεί από βελγικές, ισπανικές, γερμανικές και ολλανδικές αρχές, καθώς και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

nutri - score

Πώς μπορεί να μας βοηθήσει

Σε σύγκριση με άλλες ετικέτες στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας, το Nutri-Score αναδείχθηκε ως το πιο αποτελεσματικό στη μετάδοση πληροφοριών σχετικά με τη διατροφική ποιότητα των τροφίμων.

  • Με απλά λόγια είναι μία σχετικά απλή και κατανοητή ετικέτα. Έρευνες έχουν δείξει πως το Nutriscore βοηθά τους καταναλωτές να συγκρίνουν την θρεπτική αξία των τροφίμων σε μία σειρά προϊόντων, πιο αποτελεσματικά και πιο εύκολα.
  • Το καλάθι του καταναλωτή γίνεται πιο υγιεινό. Έρευνα έχει δείξει ότι είναι η ετικέτα που βοηθά καλύτερα στην υγιεινότερη επιλογή τροφίμων, ακόμη και σε νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος.
  • Παροτρύνει τους κατασκευαστές τροφίμων να βελτιώσουν τις συνταγές τους. Για να επιτύχουν καλύτερη βαθμολογία, οι κατασκευαστές πρέπει να βελτιώσουν τη διατροφική ποιότητα των προϊόντων τους.

Οργανώσεις από όλη την Ευρώπη έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους για να «πείσουν» την Ε.Ε. να κάνει υποχρεωτική την αναγραφή του Nutrisore σε όλες τις συσκευασίες.

Κατάσταση Nutri-score στην Ευρώπη

Επτά χώρες επέλεξαν να εφαρμόσουν το σύστημα Nutri-Score. Εκτός από τη Γαλλία -όπου αρχικά εφευρέθηκε και κυκλοφόρησε το Nutri-Score- το Βέλγιο, η Ισπανία, η Γερμανία, η Ελβετία, η Ολλανδία και το Λουξεμβούργο επέλεξαν αυτό το σύστημα επισήμανσης FOP.  Όσον αφορά τους κανονισμούς για την επισήμανση των τροφίμων, υπάρχουν πάντα διαφορετικές απόψεις που προκαλούν πολλές συζητήσεις.

Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν μιλάμε για επισήμανση FOP. Κάποιοι πιστεύουν ότι το Nutri-Score πρέπει να γίνει υποχρεωτικό. Άλλοι πιστεύουν ότι το σύστημα αποτυγχάνει επειδή τα ανθρακούχα ποτά που περιέχουν τεχνητές γλυκαντικές ουσίες έχουν καλύτερη βαθμολογία από τα ελαιόλαδα, για παράδειγμα.

Για να αντιμετωπίσουν αυτά τα σημεία κριτικής, οι ανωτέρω χώρες δημιούργησαν μια συνεργασία που αποτελείται από μια διευθύνουσα επιτροπή. Από τη μία, αυτή η επιτροπή εργάζεται για περισσότερα προϊόντα που εμφανίζουν Nutri-Score σε πακέτα. Από την άλλη πλευρά, μία επιστημονική επιτροπή είναι επιφορτισμένη να εξετάσει επιστημονικά ερωτήματα και πιθανές προσαρμογές του συστήματος Nutri-Score.

Περιθώριο βελτίωσης

Καλό δεν σημαίνει τέλειο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι τακτικές αναθεωρήσεις του συστήματος πρέπει να επιτρέπουν τη βελτίωση. Ως επιστημονική η γνώση και η αγορά τροφίμων συνεχίζουν να εξελίσσονται. Για παράδειγμα, το Nutri-Score ενημερώθηκε το 2019 για να αντικατοπτρίζει καλύτερα διατροφικές συστάσεις: ο βαθμός του ελαιολάδου μετατοπίστηκε από το «D» στο «C», για να ταιριάζει με αυτό των ελαίων καρυδιάς και κραμβέλαιου. Μια αναθεώρηση του Nutri-Score έχει προγραμματιστεί για το 2021 και θα πρέπει να συμμετάσχουν επιστήμονες από τις χώρες όπου θα αναπτυχθεί.

Είναι ζωτικής σημασίας αυτή η ανασκόπηση να διεξάγεται χωρίς εταιρικά συμφέροντα και πολιτική επιρροή για να αποτραπεί οποιαδήποτε αποδυνάμωση του Nutri-Score.

Γιώργος Α. Χατζής,
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Msc Κλινική Διαιτολογία

 

Βιβλιογραφία

  1. “Nutri-Score, a simple labelling system for nutritional value”. nutriscore.colruytgroup.com.
  2. Chantal Julia, Serge Hercberg, ‘Development of a new front-of-pack nutrition label in France: the five-colour Nutri-Score’, Public Health Panorama, Volume 3, Issue 4, December 2017
  3. De Temmerman J, Heeremans E, Slabbinck H, Vermeir I. The impact of the Nutri-Score nutrition label on perceived healthiness and purchase intentions. Appetite. 2021 Feb 1;157:104995. doi: 10.1016/j.appet.2020.104995. Epub 2020 Oct 15. PMID: 33068665.
  4. Deschasaux M, Huybrechts I, Julia C, Hercberg S, Egnell M, Srour B, Kesse-Guyot E, Latino-Martel P, Biessy C, Casagrande C, Murphy N, Jenab M, Ward HA, Weiderpass E, Overvad K, Tjønneland A, Rostgaard-Hansen AL, Boutron-Ruault MC, Mancini FR, Mahamat-Saleh Y, Kühn T, Katzke V, Bergmann MM, Schulze MB, Trichopoulou A, Karakatsani A, Peppa E, Masala G, Agnoli C, De Magistris MS, Tumino R, Sacerdote C, Boer JM, Verschuren WM, van der Schouw YT, Skeie G, Braaten T, Redondo ML, Agudo A, Petrova D, Colorado-Yohar SM, Barricarte A, Amiano P, Sonestedt E, Ericson U, Otten J, Sundström B, Wareham NJ, Forouhi NG, Vineis P, Tsilidis KK, Knuppel A, Papier K, Ferrari P, Riboli E, Gunter MJ, Touvier M. Association between nutritional profiles of foods underlying Nutri-Score front-of-pack labels and mortality: EPIC cohort study in 10 European countries. BMJ. 2020 Sep 16;370:m3173. doi: 10.1136/bmj.m3173. PMID: 32938660; PMCID: PMC7491938.
  5. Egnell, M. et al. Impact of Front-of-Pack Nutrition Labels on Portion Size Selection: An Experimental Study in a French Cohort. Nutrients 2018, 10, 1268.
  6. Finkelstein EA, Ang FJL, Doble B, Wong WHM, van Dam RM. A Randomized Controlled Trial Evaluating the Relative Effectiveness of the Multiple Traffic Light and Nutri-Score Front of Package Nutrition Labels. Nutrients. 2019 Sep 17;11(9):2236. doi: 10.3390/nu11092236. PMID: 31533256; PMCID: PMC6770629.
  7. Galán P, Kesse E, Touvier M, Deschasaux M, Srour B, Chazelas E, Baudry J, Fialon M, Julia C, Hercberg S. Nutri-Score y ultra-procesamiento: dos dimensiones diferentes, complementarias y no contradictorias [Nutri-Score and ultra-processing: two different, complementary, non-contradictory dimensions]. Nutr Hosp. 2021 Feb 23;38(1):201-206. Spanish. doi: 10.20960/nh.03483. PMID: 33371705.
  8. Goiana-da-Silva F, Cruz-E-Silva D, Gregório MJ, Nunes AM, Calhau C, Hercberg S, Rito A, Bento A, Cruz D, Almeida F, Darzi A, Araújo F. Nutri-Score: A Public Health Tool to Improve Eating Habits in Portugal. Acta Med Port. 2019 Mar 29;32(3):175-178. doi: 10.20344/amp.11627. Epub 2019 Mar 29. PMID: 30946786.
  9. Hercberg S, Galan P, Julia C. Nutri-Score : des multinationales s’opposent encore aux évidences scientifiques [Nutri-Score: multinationals are still opposed to scientific evidence]. Rev Prat. 2018 Jan;68(1):3. French. PMID: 30840378.
  10. Hercberg S, Galan P, Julia C. Nutri-Score : vers une victoire de la santé publique ? [Nutri-Score: towards a victory of public health?]. Rev Prat. 2019 Feb;69(2):133-134. French. PMID: 30983208.
  11. Manon Egnell, Zenobia Talati, Serge Hercberg, Simone Pettigrew, and Chantal Julia, ‘Objective Understanding of Front-of-Package Nutrition Labels: An International Comparative Experimental Study across 12 Countries’. Nutrients, 2018 Oct; 10(10): 1542 
  12. Sarda B, Julia C, Serry AJ, Ducrot P. Appropriation of the Front-of-Pack Nutrition Label Nutri-Score across the French Population: Evolution of Awareness, Support, and Purchasing Behaviors between 2018 and 2019. Nutrients. 2020 Sep 22;12(9):2887. doi: 10.3390/nu12092887. PMID: 32971744; PMCID: PMC7551644.
  13. Vandevijvere S. Uptake of Nutri-Score during the first year of implementation in Belgium. Arch Public Health. 2020 Oct 23;78:107. doi: 10.1186/s13690-020-00492-1. PMID: 33110600; PMCID: PMC7585194.